De Raad voor het Openbaar Bestuur (ROB) adviseert over de inrichting en het functioneren van de overheid. De ROB besteedt in het bijzonder aandacht aan democratie, rechtsstaat en financiële verhoudingen.
Moet de leeftijd waarop je mag stemmen verlaagd worden naar 16 jaar?
Zouden 16- en 17-jarigen mee moeten kunnen beslissen over onderwerpen die voor hen later van belang zijn, zoals het klimaat? Laat jouw mening horen!
Bekijk het filmpje en doe mee met de blog- en vlogwedstrijd!
Vraagje? Wat is het verschil tussen deze groep jongeren en deze? Juist, zij mogen alcohol kopen. En sommigen hebben een rijbewijs. Zij zijn 18+ en zij zijn 16 of 17 jaar. En dus mogen zij stemmen en zij nog niet!
Wat vind jij daarvan? Moet de stemleeftijd niet verlaagd worden naar 16 jaar?
Wist je dat het uitmaakt waar je woont. In Oostenrijk of Malta mag je op je 16e al stemmen. In Brazilië en Argentinië ook. En Japan liep juist weer achter de feiten aan. Daar werd de stemleeftijd in 2016 pas verlaagd van 20 naar 18 jaar.
In de meeste andere landen is - net zoals bij ons - achttien jaar de norm.
Maar waarom zou je willen stemmen?
Nou, met jouw stem kun je invloed uitoefenen op de politiek. Er zijn verkiezingen op Europees, landelijk, provinciaal en gemeentelijk niveau. Oh ja en de Waterschappen! Je kiest de partij en politicus die jouw belangen behartigt.
Van beslissingen in jouw gemeenten of er een dancefestival voor jongeren georganiseerd mag worden…? Tot beslissingen over ouderenzorg, het klimaat, en jouw pensioenleeftijd. Want als het zo doorgaat werk jij door tot je 75-tigste!
Je stemrecht is niet vanzelfsprekend. In 1848 bepaalde een nieuwe Grondwet dat alleen Nederlandse mannen die een bepaald bedrag aan belasting betaalden mochten stemmen. Pas 69 jaar later, in 1917 mochten alle Nederlandse mannen vanaf 25 jaar stemmen. En twee jaar later, in 1919 kregen ook vrouwen vanaf 25 jaar stemrecht. Vanaf 1972 mogen ook jongeren vanaf 18 jaar stemmen. En zo is het gebleven, tot nu.
Nu vragen we ons in Nederland af, moeten 16-jarigen al kunnen stemmen? De Raad voor het Openbaar Bestuur doet onderzoek en komt vervolgens met een aanbeveling voor de regering.
Sommigen zeggen dat hoe eerder je betrokken wordt bij de politiek, hoe groter de kans is dat je later ook betrokken blijft. Anderen vinden dat het brein van 16 en 17 jarige nog niet voldoende ontwikkeld is om lange termijn keuzes te maken.
Kun je als 16 en 17 jarige politieke kwesties voldoende begrijpen en belangen goed wegen? Je betaalt dan al wel belastinggeld. Zou je daarom mee moeten kunnen beslissen over wat daarmee gebeurt?
In Nederland zijn er bijna een half miljoen 16- en 17-jarigen, die nu nog moeten wachten tot ze hun stem uit kunnen brengen over zaken die ook invloed hebben op hun toekomst.
Is dit terecht? Of is deze groep eigenlijk wel klaar voor stemrecht?
Wat vind jij, moet de stemleeftijd verlaagd worden of niet? Laat jouw stem horen!
Zoeken naar waarheid, over de invloed van digitalisering op het functioneren van onze democratie
Digitalisering ziet men steeds vaker als een bedreiging voor de democratie. Nepnieuws, filter bubbels en manipulatie komen de democratie niet ten goede. Zo kan digitalisering waarheidsvinding – een proces om waarheid te achterhalen – onder druk zetten. Minister Ollongren vroeg de ROB om advies over de invloed die de digitalisering heeft op het functioneren van onze democratie.
De animatiefilm licht in 4 minuten het advies Zoeken naar waarheid toe.
Soms lijkt de waarheid makkelijk te vinden.
Vaak is het echter wat lastiger.
Aan een waarheid kleven namelijk vooronderstellingen.
De werkelijkheid kan niet altijd direct worden waargenomen.
En de werkelijkheid kan in de loop der tijd veranderen.
Het vormen van gedeelde beelden van de werkelijkheid is echter van groot belang.
Bijvoorbeeld wanneer het gaat over een maatschappelijk thema.
Of over een complex wetenschappelijk thema.
De manier waarop wij zoeken naar waarheid beïnvloedt ook onze democratie.
Toen we het internet tot onze beschikking kregen waren de verwachtingen hoog gespannen.
Digitalisering zorgde ervoor dat informatie sneller, beter en goedkoper beschikbaar werd;
Dat we alles en iedereen met elkaar konden verbinden;
En dat we kunnen sturen met data.
Maar al gauw bleek dat digitalisering ook grote uitdagingen met zich mee brengt.
We onderscheiden drie beproevingen:
1: Desinformatie
Niet alleen kan iedereen informatie verzamelen, verwerken en verspreiden, maar het is ook makkelijk om desinformatie te verspreiden.
2: Desintegratie
Gedeelde beelden van de werkelijkheid kunnen uit elkaar vallen omdat we vanuit verschillende bronnen onze informatie halen.
Algoritmes kunnen dit nog verder versterken.
3: Despotisme
Deze algoritmes zijn vaak in handen van enkele enorme tech-giganten. Wat kan leiden tot machtsmisbruik.
Met hun data kunnen zij, of mensen die hun betalen, waarheidsvinding op microniveau proberen te beïnvloeden of zelfs manipuleren.
Digitalisering is niet alleen een bedreiging voor waarheidsvinding in onze democratie.
Maar het vereist wel waarborging.
Als we in het digitale tijdperk waarheidsvinding op de juiste manier weten te waarborgen, kan dit de democratie zelfs versterken.
De regering en Staten-Generaal kunnen hier aan bijdragen met behulp van vijf strategieën:
- De regering en Staten-Generaal moeten het goede voorbeeld geven:
- Door zich toetstbaar op te stellen.
- Tegenspraak te waarderen en te investeren in de eigen waarheidsvinding. - Zij kunnen kritisch burgerschap stimuleren:
- Door te investeren in digitale en democratische vaardigheden.
- Prudent voorlichtingscampagnes in te zetten.
- En factchecking door media en wetenschap te faciliteren. - Zij kunnen met andere partijen plekken creëren waar mensen met elkaar in contact komen en van gedachten kunnen wisselen.
- Door met commerciële platforms in gesprek te gaan over de invloed van het ontwerp van platforms op waarheidsvinding.
- Zelf platforms rondom bepaalde beleidsonderwerpen te bouwen.
- En traditionele plekken van gedachtewisseling te herwaarderen. - Zij kunnen tegenmacht en checks and balances organiseren tegenover partijen die datastromen beheersen.
- Door transparantie van beïnvloeding af te dwingen.
- Door gebruikers zelf te laten beschikken over hun data.
- En machtsmisbruik aan te pakken met wetten en financiële prikkels. - En zij kunnen het gesprek over waarheid blijven voeren door:
- Onderzoek te laten doen in de Nederlandse en Europese context;
- Te experimenteren met publieke platforms;
- En samenwerking te zoeken met de EU.
Het voornaamste pleidooi is echter te blijven zoeken naar waarheid. Zoekt u met ons mee?
