Blog: Laat de jeugd van tegenwoordig de toekomst vertegenwoordigen!
Weblog
Zou jij je stem weggeven aan een kind dat nog geen stemrecht heeft? Roman Krznaric, auteur van De goede voorouder, vertelde onlangs in een tweet dat hij zijn stem had weggegeven aan zijn 13-jarige dochter na een discussie over partijprogramma’s. Zijn actie sluit aan bij zijn pleidooi tegen het kortetermijndenken dat de toekomst koloniseert en voor het langetermijndenken dat juist voor deze toekomst zorgt.
Een van de voorbeelden van langetermijndenken die Krznaric geeft in zijn boek is ‘kathedraaldenken’: het plannen van projecten die verder reiken dan een mensenleven. Dit betreft niet alleen letterlijke kathedralen die door meerdere generaties zijn gebouwd, maar ook figuurlijke, zoals een meerjarig overheidsproject om een man op de maan te zetten, sociale bewegingen die opkomen voor de rechten van minderheden en wetenschappelijke onderzoeksprogramma’s die bepaalde ziektes verleden tijd moeten maken.
Volgens Krznaric staat langetermijndenken echter onder druk in hedendaagse representatieve democratieën. Daarin overheerst het kortetermijndenken en wordt de toekomst zelfs gekoloniseerd door deze te behandelen als een koloniale buitenpost waar grondstoffen worden uitgeput, afval wordt gedumpt en de portemonnee van burgers wordt geplunderd.
Dit heeft nadelige gevolgen voor toekomstige generaties die dreigen te worden opgezadeld met de puinhopen die hun voorouders hebben achtergelaten. De belangrijkste vraag die we onszelf van Krznaric moeten stellen is dan ook of we een goede voorouder zijn.
Dat het een verantwoordelijkheid van ons allemaal is om ervoor te zorgen dat jongeren een toekomst hebben om te koesteren, is ook de centrale boodschap van de essaybundel Jongeren en het zorgen voor hun morgen, die veertien adviesraden maandag 23 mei jl. naar buiten brachten over de zorgen die zij zien voor jongeren en wat jongeren nodig hebben voor een hoopvolle toekomst.1
Een manier om de toekomst voor jongeren veilig te stellen is hen meer inspraak geven. Bijvoorbeeld op hun school of sportvereniging via een leerlingenraad of jeugdbestuur. Een andere wijze waarop we dat zouden kunnen doen is door jonge generaties zo vroeg mogelijk te betrekken bij de politiek.
Samen met Sarah de Lange schreef ik voor de gezamenlijke essaybundel van adviesraden het essay De jeugd van tegenwoordig vertegenwoordigt de toekomst. Hierbij grepen we terug op het advies Jong geleerd, oud gedaan waarin de Raad voor het Openbaar Bestuur adviseerde de kiesgerechtigde leeftijd uit de Grondwet te schrappen en de Kieswet aan te passen, zodat experimenten mogelijk worden met het verlagen van deze leeftijd van 18 naar 16 jaar.
Een van de belangrijkste argumenten voor deze verlaging is dat veel jongeren rond hun 16e nog naar school gaan en op deze manier goed kunnen worden voorbereid bij hun eerste keer stemmen. Bovendien blijkt uit onderzoek dat de kans groter is dat jongeren blijven stemmen in de toekomst als zij de eerste keer dat zij mogen stemmen dit ook daadwerkelijk doen: ‘Jong geleerd, oud gedaan’.
Maar het verlagen van de stemleeftijd is niet alleen goed voor de toekomst van de democratie. Het laat ook de jeugd van tegenwoordig de toekomst vertegenwoordigen. Het nodigt democratieën uit om meer oog te hebben voor de belangen van jongeren en stimuleert langetermijndenken.
Het is hoopvol dat er momenteel allerlei voorstellen worden gedaan om de politieke betrokkenheid van jongeren te vergroten. Zo wordt er op het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties nagedacht over een jongerenparlement en wordt de generatietoets die het jongerenplatform van de SER onlangs adviseerde genoemd in het meest recente coalitieakkoord.
Maar het zou nog mooier zijn als we deze lijn kunnen doortrekken door ook de kiesgerechtigde leeftijd te deconstitutionaliseren, zodat hiermee kan worden geëxperimenteerd op provinciaal en gemeentelijk niveau. Verschillende provincies en gemeentes willen dit. Rotterdam en Amsterdam hebben er zelfs al mee geëxperimenteerd bij de verkiezingen voor deelraden. En ook op landelijk niveau kan de stemleeftijd dan omlaag, zoals in steeds meer andere landen al het geval is.
Kortom, de deelname van jongeren aan verkiezingen is niet alleen een goede manier om jongeren te vormen tot democratische burgers, maar ook om de toekomst te vertegenwoordigen. En wie weet inspireren zij ook hun ouders om te stemmen met het oog op de lange termijn, zoals een goede voorouder betaamt!
Wil je meer weten over het verlagen van de stemleeftijd van 18 naar 16 en de argumenten voor en tegen dit voorstel? Lees hier het essay ‘De jeugd van tegenwoordig vertegenwoordigt de toekomst’ of hier het advies ‘Jong geleerd, oud gedaan’. In het advies staat ook een ‘praatplaat’ met alle argumenten voor en tegen het verlagen van de stemleeftijd die jongeren verzamelden tijdens een jongerendebat dat we organiseerden ter voorbereiding van het advies.
1 Deelnemende organisaties: Sociaal-Economische Raad; Nederlandse Sportraad; Raad voor Volksgezondheid & Samenleving; Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming; Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid; Raad voor het Openbaar Bestuur; Raad voor de leefomgeving en infrastructuur; Gezondheidsraad; Adviesraad voor wetenschap, technologie en innovatie; Adviesraad Migratie; Raad voor Cultuur; Raad voor Dierenaangelegenheden; College ICT-toetsing. Daarnaast is er op verzoek van de Onderwijsraad ook een bijdrage van vier jongerenonderwijsorganisaties, namelijk: het Landelijk Aktie Komitee Scholieren, Jongeren Organisatie Beroepsonderwijs, Landelijke studentenvakbond en Interstedelijk Studenten Overleg.
Meer weblogberichten
Reactie toevoegen
U kunt hier een reactie plaatsen. Ongepaste reacties worden niet geplaatst. Uw reactie mag maximaal 2000 karakters tellen.
Reacties
Er zijn nu geen reacties gepubliceerd.