Briefadvies Groot onderhoud verdeling gemeentefonds 2015 en 2016
In dit advies dat de Raad op verzoek van de minister van Binnenlandse Zaken uitbracht, laat de Raad zich kritisch uit over de verdeelvoorstellen voor de algemene uitkering. Het beperken van herverdeeleffecten lijkt leidend te zijn geweest. Fundamentele keuzes over onder andere de kostenverevening, de globaliteit van het verdeelstelsel, de omvang en de voeding van het gemeentefonds in relatie tot de omvang van het eigen belastinggebied worden ontlopen. De Raad is van oordeel dat de bestuurlijke ontwikkelingen zoals de drie decentralisaties, de gevolgen van schaalvergroting en bestuurlijke samenwerking maar ook demografische ontwikkelingen dwingen deze fundamentele keuzes in de nabije toekomst wel te maken.
Download 'Consultatie groot onderhoud gemeentefonds 2015 en 2016'
Download 'Kabinetsreactie groot onderhoud gemeentefonds'
De herijking gemeentefonds is omgedoopt tot groot onderhoud, waarmee het tot een technische exercitie lijkt te zijn teruggebracht. Binnen dat kader kan de Raad instemmen met het handhaven van de bestaande uitgangspunten. Hij plaatst echter kritische kanttekeningen bij de uitwerking van deze uitgangspunten. De verantwoording voor de onderbouwing van het verdeelvoorstel schiet op onderdelen tekort. De uitkomst van de verdeling wordt sterk beïnvloed doordat ervoor gekozen is het rekentarief voor de OZB niet aan te passen aan het landelijk gemiddelde. Dit is geen technische keuze maar een politieke.
Het voorstel biedt wel een oplossing voor de belangrijkste scheefheden op de uitgavenclusters, vooral onderwijshuisvesting en wegen, alsmede een acceptabele oplossing biedt voor de BAG-problematiek. De relatie met de kosten is daarbij overigens wel enigszins uit het oog verloren. Uit praktische overwegingen kan de Raad instemmen met het doorvoeren van de herverdeling per 2015. De volgende stap bestaat uit de aanpassing van de overige uitgavenclusters per 2016 en een meer fundamentele bezinning op de financiële verhoudingen in de toekomst.