Maak politieke keuzes helder bij de herijking van het gemeentefonds
De herijking van het gemeentefonds is van grote betekenis voor de gemeentelijke financiën. De minister van BZK heeft de Raad voor het Openbaar Bestuur hierover om advies gevraagd. De Raad benadrukt het belang van een zorgvuldig en transparant proces; maak duidelijke politieke keuzes op basis van onderzoeksresultaten en sorteer in onderzoeksopzet niet te veel voor op die keuzes.
De uitgangspunten moeten helder en eenduidig zijn
De verdeling moet aansluiten bij de kosten die gemeenten maken en de inkomsten die zij zelf kunnen genereren (kostenoriëntatie). Kostenoriëntatie en inkomstenverevening zijn niet los verkrijgbaar. Daarnaast is het belangrijk dat de verdeling globaal genoeg is om de keuzevrijheid van overheden niet te beperken. De verdeling moet niet door overheden beïnvloedbaar zijn (objectief) en flexibel genoeg zijn om in te kunnen spelen op maatschappelijke en bestuurlijke ontwikkelingen.
Volledige verevening van de OZB-capaciteit tegen het huidige landelijke tarief
Het uitgangspunt dient 100% verevening te zijn van de OZB-inkomstencapaciteit tegen het huidige landelijk gemiddelde OZB-tarief. Er kunnen politieke en praktische argumenten gelden om daarvan af te wijken, maar deze zullen dan wel expliciet moeten worden gemaakt. Bijvoorbeeld de keuze om voor bepaalde kosten geen rekening te houden met de belastingcapaciteit van de gemeenten of om de groei van de OZB-capaciteit die het gevolg is van uitbreiding van het areaal met een vertraging mee te nemen.
Financiële gevolgen decentralisatie sociaal domein nog onvoldoende in beeld
De nieuwe taken in het sociaal domein zullen in 2021 nog niet uitgekristalliseerd zijn. De bekostiging vanuit het Rijk kan dat dus ook niet zijn. Zet daarom geen onomkeerbare stappen in de integratie van het sociaal domein in de algemene uitkering.
Lees het volledige briefadvies hieronder.