Adviesrapport Loslaten in vertrouwen

Verwijten aan het adres van burgers dat zij zich niet betrokken voelen bij de publieke zaak of hun verantwoordelijkheid niet nemen, zijn misplaatst. De vitale samenleving, waarin mensen zich volop inzetten, bestaat al. Het is de overheid die moet veranderen. In de oude situatie hanteert de overheid een participatieladder voor burgers, waarin de overheid aangeeft hoeveel inspraak burgers mogen hebben. In de nieuwe situatie moet er een participatietrap voor de overheid komen. Loslaten is de belangrijkste trede; geef burgers alle ruimte. En reguleer alleen iets, wanneer dat echt nodig is.

Woningcorporaties, zorg- en onderwijsinstellingen vervullen publieke taken. Zij moeten weer het besef krijgen dat huurders, patiënten en leerlingen en hun ouders hun echte eigenaren zijn. Het roer moet om. Zij moeten zich opnieuw maatschappelijk verankeren.

Dat schrijft de Raad voor het openbaar bestuur (Rob) in zijn advies ‘Loslaten in vertrouwen. Naar een nieuwe verhouding tussen overheid, markt en samenleving’. Het advies is gevraagd door de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Dit is gedaan tegen de achtergrond van de wens om tot een compacte overheid te komen. Centrale vraag in het Rob-advies is: op welke wijze en onder welke voorwaarden kan het politieke bestuur publieke taken loslaten en overlaten aan andere dan overheidsorganisaties?