Advies wetgeving openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba (BES)

De Raad voor het openbaar bestuur en de Raad voor de financiële verhoudingen hebben advies uitgebracht over twee wetsvoorstellen met betrekking tot de BES-eilanden. Het gaat om het voorstel van Wet openbare lichamen Bonaire, Sint Eustasius en Saba (WolBES) en het voorstel van Wet financiële verhoudingen voor deze eilanden (WfvBES).

De Raden signaleren dat er een spanning is tussen enerzijds het beginsel van autonomie van de eilanden en de daarop gebaseerde open huishouding en anderzijds de verantwoordelijkheid die Nederland voelt voor een deugdelijk openbaar bestuur, wat leidt tot een strak gereglementeerd bestuurlijk en financieel toezicht. De Raden hebben begrip voor de strakke reglementering, maar vinden dat er tevens toegewerkt moet worden naar een situatie waarin meer recht kan worden gedaan aan de autonomie van de eilanden. De figuur van de Rijksvertegenwoordiger kan daarbij ook een belangrijke rol spelen. De Raden stellen voor de naam van deze functionaris te wijzigen in Vertegenwoordiger van de Koning(in) (VdK). In de ogen van de Raden is voor hem of haar ook een belangrijke taak weggelegd als liaison tussen de ministeries en de BES-eilanden.

De BES-eilanden krijgen een gezamenlijke rekenkamer. De Raden pleiten in het verlengde hiervan voor het instellen van een gezamenlijke ombudsman of –commissie dan wel verplichte aansluiting bij de Nationale ombudsman. De Raden plaatsen daarnaast enkele kanttekeningen bij de voorgestelde regelgeving in relatie tot de Grondwet. Verder wijzen de Raden op de noodzaak van een deugdelijke onderbouwing van de financiële verhouding met de BES-eilanden.