Briefadvies Herziening handleiding artikel 12 Financiële-verhoudingswet

De handleiding is slechts een handreiking voor mogelijke problemen en oplossingen die in een artikel 12-proces aan de orde kunnen komen. De Raad is van oordeel dat naast het criterium van een structureel en reëel evenwicht van de gemeentebegroting ook naar de schuldenlast van gemeenten moet worden gekeken om de financiële positie van een gemeente te kunnen beoordelen. De schuldenlast van een gemeente bepaalt immers in hoge mate de wendbaarheid en weerbaarheid van een gemeente om toekomstige tegenvallers op te vangen.

Een negatieve algemene reserve dient binnen het tijdsbestek van de meerjarenbegroting te worden weggewerkt. Bij een negatieve algemene reserve ten gevolge van verliezen op de grondexploitatie acht de Raad een termijn van maximaal tien jaar echter aanvaardbaar. De gemeente moet dan wel onder preventief toezicht komen te staan en er dient een plan van aanpak te volgen voor het oplossen van de problematiek. Na deze periode zou opnieuw moeten worden beoordeeld in hoeverre het gezien de marktomstandigheden reëel is dat de gemeente zelf in staat is de negatieve algemene reserve alsnog aan te vullen.

Verder besteedt de Raad in dit advies aandacht aan het begrip ‘schoon opleveren’, indien een artikel 12 gemeente betrokken is bij een herindeling, het onderhoudsniveau van de kapitaalgoederen, het opvangen van toekomstige financiële claims als gevolg van juridische procedures, de bepaling van het relevante tekort en het vaststellen van het OZB-tarief voor toelating tot de artikel 12-procedure.