Essay Han Polman: Werken aan samenwerking
Grote onderlinge samenwerkingsverbanden vragen grote inspanning van alle overheden. Een optimale samenwerking is daarom van groot belang. Uit verschillende voorbeelden van samenwerkingen volgens het Interbestuurlijk Programma (IPB) zijn lessen te trekken voor een noodzakelijke ‘transitie’ in de bestuurlijke en financiële verhoudingen tussen overheden.
Dat schrijft voorzitter Han Polman in het essay ‘Werken aan samenwerking’ over de aanpak en uitvoering van onderlinge samenwerkingen tussen overheden. Het essay verschijnt vrijdag 24 januari in het magazine Binnenlands Bestuur.
Werken vanuit Interbestuurlijk Programma
Met het IPB hebben rijk, gemeenten, provincies en waterschappen goed aangevoeld dat het traditionele hiërarchische systeem tussen overheden niet meer voldoet. Het IBP bevat de belofte van een nieuwe sturingsfilosofie bij gezamenlijke opgaven met gelijkwaardigheid en samenwerking tussen overheden. Dat gaat echter met vallen en opstaan, blijkt uit recente voorbeelden.
Aanpak bij jeugdzorg niet reëel
Bij bijvoorbeeld de jeugdzorg is het onmiskenbaar dat vraagtekens zijn te zetten bij de veronderstellingen die bij de decentralisatie zijn gehanteerd. Deze waren vooral ingegeven door bezuinigingsdoelstellingen en minder door een gedragen beeld van wat goede jeugdzorg inhoudt. Het rijk verplicht gemeenten tot het bieden van adequate jeugdzorg, tegelijkertijd werd (te) veel verwacht van preventieve vormen van jeugdzorg wat (op termijn) tot lagere kosten zou moeten leiden.
Participatiewet: geen erkenning van de verhoudingen
Ook de prompte reactie van de staatssecretaris van Sociale Zaken op een evaluatie van het Sociaal en Cultureel Planbureau over de Participatiewet en de aangekondigde aanscherping van de acceptatie van passend werk getuigt niet van erkenning van de verhoudingen tussen de overheden in het gezamenlijke systeem van interbestuurlijke verhoudingen.
Transitie is noodzakelijk
De transities op het terrein van klimaat, energie en in het sociale domein vragen de nodige ruimte voor integraliteit en maatwerk. Daarnaast vraagt de transitie van bestuurlijke en financiële verhoudingen ook iets van de houding en het gedrag tussen overheden. Het gaat er uiteindelijk om dat het gezamenlijke belang wordt gerespecteerd en gelijkwaardigheid tussen overheden wordt bewaakt.
>Lees het artikel op de website van Binnenlands Bestuur
Advies rol van het Rijk bij interbestuurlijke samenwerking
De Raad voor het Openbaar Bestuur heeft op verzoek van het Ministerie van Binnenlandse Zaken een advies uitgebracht gestart over de rol van het Rijk bij interbestuurlijke samenwerking: Rol nemen, ruimte geven.