Blog: Lokale media: structurele investeringen komen eraan

Weblogbericht | 20-03-2023 | Bart Coster

Eind 2020 publiceerden de Raad voor het Openbaar Bestuur en de Raad voor Cultuur hun gezamenlijke advies over de lokale media. Een grondige versterking was nodig, zo luidde de conclusie. Met meer investeringen, betere samenwerking tussen omroepen onderling, en afspraken over de kwaliteit van de gemaakte inhoud en het bereik van lokale media.

Sociale verbinder

Het was zeker niet het eerste advies over dit onderwerp: er lagen al verschillende onderzoeken en rapporten. Het punt is dat lokale media lang niet overal in Nederland hun werk goed kunnen doen. In de grote en sommige grotere steden gaat het goed met de lokale journalistiek. Maar in minder dichtbevolkte gebieden zijn er te weinig journalisten en kwalitatieve lokale media, is hun financiële positie precair en schiet hun bereik tekort. Het bereik onder vooral jongeren en mensen met een niet-Westerse achtergrond is problematisch.

We concentreerden ons daarom op de kernfuncties van lokale media. Ze zijn onmisbaar voor de lokale democratie. Zo zorgen ze ervoor dat mensen weloverwogen kunnen besluiten op welke partij ze stemmen. Ook houden media lokale bestuurders scherp en agenderen ze belangrijke maatschappelijke kwesties in de politiek. Ten slotte zorgen lokale media voor verbinding, zowel binnen groepen, bijvoorbeeld binnen een bepaalde wijk of straat, als tussen groepen, zoals tussen verschillende leeftijdsgroepen of groepen met een verschillende afkomst. Investeren in lokale media stijgt daarmee ver uit boven het subsidiëren van een hobby. Vanwege hun democratische en maatschappelijke belang moet de overheid ervoor zorgen dat lokale media hun werk goed kunnen doen.

Toch liet echte actie nog op zich wachten. In december 2020 verschoof minister Slob zijn reactie met het oog op de verkiezingen voor de Tweede Kamer, door naar een nieuw kabinet. Na een lange formatie trad het kabinet Rutte-IV in januari 2022 aan. De Kamercommissie voor Onderwijs, Cultuur en Wetenschap was er als de kippen bij om het kabinet erop te wijzen dat het nog een reactie verschuldigd op het advies over de lokale media.

Steeds meer duidelijkheid

Die kabinetsreactie kwam in september 2022. Daarin spreekt staatssecretaris Uslu van Cultuur en Media hartelijke woorden uit over het advies, maar blijft ze wat algemeen over de acties waarmee ze de lokale media wil versterken. Ze zegde bijvoorbeeld toe de financiering verhogen, maar met hoeveel was nog onduidelijk. Toch bleek er bij het ministerie van OCW wel veel in gang te zijn gezet. Het advies bleek niet in de la te zijn beland.

Begin dit jaar kwam de staatssecretaris met een Kamerbrief, waarin ze al iets concreter werd - zonder directe verwijzing naar het advies. Maar de hoofdaanbevelingen over kwaliteitseisen, samenwerking en betere bekostiging kwamen er overduidelijk in terug. Komend voorjaar stuurt de staatssecretaris een visiebrief naar de Kamer waarin ze deze plannen verder uitwerkt.