Banden plakken of écht koersen?
Weblog
De vloek van de ROB, noemde Maarten Allers het tijdens de Dag van de Financiële Verhoudingen: iedereen onderschrijft het advies 'Rust, reinheid, regelmaat', maar fundamenteel aanpakken doet niemand. ‘Dus wat doen we? We plakken de banden, we zoeken wat nieuwe instrumenten zodat we weer de weg op kunnen. En morgen zien we wel weer verder.’ Toen ging mijn hart voor wielrennen én voor de bestuurlijk-financiële verhoudingen sneller kloppen.
Helm
Want in het wielrennen lukt het maar moeizaam om de sport veiliger te krijgen. Organisatoren die te weinig inkomsten hebben om fatsoenlijke veiligheidsmaatregelen te treffen. De wereldwielerbond (UCI) die te weinig moed heeft om toezicht te houden. Wielerteams die te afhankelijk zijn van organisatoren om voor de belangen van renners – hun werknemers! – op te komen. Immers: geen koersdeelname = geen zichtbaarheid = geen sponsors = geen inkomsten. En renners die vanwege de ingebakken onzekerheid van het topsportbestaan, vooral geprikkeld zijn om te presteren. Sneller en harder koersen. Veiligheid is dan minder belangrijk, met de vreselijke valpartij van wielrenner Fabio Jakobsen in augustus vorig jaar als een triest dieptepunt.*
Gebeurt er dan helemaal niets in de wielrennerij? Zeker wel; de helmplicht voor wielrenners bestaat al redelijk lang, en sinds kort zijn er regels die gevaarlijke houdingen op de fiets beperken. Maar al die regels hebben betrekking op de wielrenners zelf, niet op de veiligheid van parcoursen. Laat staan op de wederzijdse afhankelijkheid van alle partijen, die fundamentele veranderingen tegenhoudt. En die is lastig te doorbreken, omdat de macht niet gelijk verdeeld is. De organisatoren van de Tour, Giro en Vuelta bepalen wat er gebeurt.
Het Rijk heeft de uitvoeringskracht en slagkracht van de ‘wielrenners’, oftewel provincies en gemeenten, nodig.
Afhankelijk
Iets vergelijkbaars is er aan de hand in de verhoudingen tussen overheden. De ‘koersorganisator’, het Rijk dus, heeft weliswaar de meeste doorzettingsmacht en geld. Maar om echt verandering te bewerkstelligen, heeft het de uitvoeringskracht en slagkracht van de ‘wielrenners’, oftewel provincies en gemeenten, nodig. Zij hebben de sleutel in handen voor de oplossing van veel vraagstukken, maar worden daarbij ingeperkt door knellende overheidstoelages en te weinig ruimte voor eigen keuzes. De ‘wereldbond’, het ministerie van Binnenlandse Zaken, die op de naleving van spelregels voor macht en tegenmacht zou moeten toezien, is onvoldoende in positie.
Deze vicieuze cirkel kan twee kanten opdraaien: neerwaarts in een patstelling doordat niemand durft te bewegen. Of opwaarts als de afhankelijkheid omgezet wordt in resultaat, doordat alle betrokkenen elkaar aanvullen in elkaars kracht.
(Tegen)macht
En dat kan alleen als elke partij gewicht in de schaal kan leggen. Net zoals een weegschaal alleen kan bewegen als het gewicht verschuift, kan verandering alleen optreden als de macht gelijker verdeeld wordt.
Zonder renners geen koers, zonder krachtige decentrale overheden geen resultaten voor maatschappelijke opgaven. Die gelijkere verdeling moet beginnen bij meer ruimte in beleid en budget voor decentrale overheden, en bij een sterkere bewaker van spelregels en omgangsvormen (BZK).
En dan gaan we koersen!
*Overigens gaat het met Jakobsen weer een stuk beter. Afgelopen maand kon hij zelfs weer meedoen aan profkoersen, en binnenkort stapt hij in het huwelijksbootje.
Online symposium terugkijken
Kijk en luister naar wat Maarten Allers en andere sprekers vertelden tijdens de Dag van de Financiële Verhoudingen.
Noot
Blogs op Raadopenbaarbestuur.nl zijn op persoonlijke titel. Het blog geeft niet per se de mening weer van de Raad.
Meer weblogberichten
Reactie toevoegen
U kunt hier een reactie plaatsen. Ongepaste reacties worden niet geplaatst. Uw reactie mag maximaal 2000 karakters tellen.
Reacties
Er zijn nu geen reacties gepubliceerd.