Blog: Akkoord?!

Weblogbericht | 12-03-2020 | Han Polman

En als we het eens zijn dat iets belangrijk is om aan te werken, is het nog niet eenvoudig op een rij te krijgen wie er wat aan zou kunnen en moeten doen. Wederzijdse afhankelijkheden zijn enorm toegenomen. De overheid kan het allang niet meer alleen. En gezag is allang niet meer vanzelfsprekend.
Met vallen en opstaan zoeken we naar manieren om verbindingen te organiseren, tussen overheden, met maatschappelijke instellingen, bedrijven, mensen. Dat begint al bij de erkenning van een gezamenlijke opgave en de herkenning van gezamenlijke doelen en belangen.

Besturen uitdagender dan ooit

De automatische piloot bestaat niet meer, als die er al ooit was. ‘Besturen’ is daarmee uitdagender dan ooit! Het begint bij het goede gesprek over wat we zien, ervaren en vanuit welke waarden we een uitdaging herkennen. Dat is het begin, voordat een koers kan worden bepaald. Niet alleen over de inhoud maar ook hoe we dan samen een avontuur tegemoet willen gaan en samenwerken om doelen te bereiken.

Eigenlijk weten we dit allang. Ons ‘polderen’ is misschien wel bij uitstek de verschijningsvorm ervan. Maar het is niet altijd meer vanzelfsprekend omdat onze ‘vertegenwoordigingen’ niet altijd meer vanzelfsprekend zijn.

Essentieel is dat we elkaar inspireren en versterken in een gezamenlijke koers bij de aanpak van grote maatschappelijke uitdagingen van deze tijd.

Dat is van belang voor de toekomst van onze planeet, klimaat en energie, maar ook voor kansen van mensen in hun sociale ontwikkeling, gezondheid, participatie in het arbeidsproces en de opvang van vluchtelingen en migranten.

We moeten blijven leren hoe we dan doelen formuleren, voor bij intenties maar met (ver)bindende afspraken op weg naar concrete resultaten. 

Het proces op weg naar en het resultaat van ‘akkoorden’ tussen overheden en maatschappelijke organisaties kan daarbij helpen. We kunnen leren van onze geschiedenis en recent gesloten akkoorden, zoals het Klimaatakkoord en het Preventie akkoord op het terrein van gezondheid. 

Handreiking

Het ROB-advies ‘Akkoord?!’ bevat een mooie handreiking. We kunnen eigenlijk allang niet meer zonder akkoorden, maar er wel van leren; wanneer kan het zinvol zijn en wat moet je er voor doen. En vanzelfsprekend: betrek burgers en nationale en decentrale direct gekozen volksvertegenwoordigers, voordat je vergeet waarom en voor wie je het ook alweer doet!

Als over enige tijd de samenleving weer zijn normale loop en routine kan oppakken, kunnen brede maatschappelijke akkoorden behulpzaam zijn om de ingrijpende gevolgen van de huidige maatregelen het hoofd te bieden en de samenleving weer op gang te brengen.

Noot

Blogs op Raadopenbaarbestuur.nl zijn op persoonlijke titel. Het blog geeft niet per se de mening weer van de Raad.